Thời gian qua trên địa bàn huyện Ba Tri, được sự quan tâm, chỉ đạo thường xuyên và quyết liệt của UBND huyện nên công tác phòng ngừa xâm hại trẻ em nói chung và xâm hại tình dục trẻ em nói riêng đã được những hiệu quả hết sức tích cực, các cấp ủy Đảng, chính quyền các cấp, các cơ quan, tổ chức và toàn thể nhân dân ở huyện nhà đặc biệt hết sức quan tâm nhằm bảo đảm cho sự phát triển toàn diện của trẻ em. Dưới sự chỉ đạo tích cực của UBND huyện, các ngành chức năng đã xây dựng, triển khai nhiều chương trình, kế hoạch, áp dụng đồng bộ các biện pháp nhằm tăng cường công tác phòng ngừa, ngăn chặn, đấu tranh tội phạm xâm hại trẻ em đạt nhiều kết quả tích cực. Qua đó, tình hình xâm hại trẻ em trên địa bàn huyện từng bước được giảm thiểu và kiềm chế.

Mặc dù vậy, tình hình tội phạm xâm hại hại tình dục trẻ em vẫn còn xảy ra. Từ ngày 01/12/2023 đến nay, Toà án nhân dân huyện Ba Tri đã xét xử 02 vụ/02 bị cáo về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”. Viện kiểm sát nhân dân huyện Ba Tri đã truy tố và chuyển hồ sơ sang Toà án xét xử 01vụ/01 bị can về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Ba Tri đang thụ lý điều tra 01 vụ về tội “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”, 01 tố giác về tội phạm vụ “Hiếp dâm trẻ em”, 01 tố giác về tội phạm vụ “Giao cấu với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi”. Các bị hại trong các vụ án này đều ở độ tuổi dưới 16 tuổi và đa số là học sinh, đặc biệt trong đó có 02 vụ gây hậu quả làm nạn nhân có thai và sinh con. Đây là hành vi suy đồi đạo đức xã hội, gây bức xúc trong dư luận, ảnh hưởng đến trật tự, an toàn xã hội ở địa phương.

Các đối tượng phạm tội thường lợi dụng sự nhẹ dạ, cả tin, thiếu hiểu biết của các cháu gái, sự quản lý lỏng lẻo của gia đình, nhà trường để thực hiện hành vi xâm hại tình dục đối với các em. Gia đình bị hại thường có hoàn cảnh khó khăn, cha mẹ ly hôn nên không thường xuyên quan tâm, quản lý, giáo dục con cái; sự phát triển của mạng xã hội dẫn đến các đối tượng xấu lợi dụng dụ dỗ, gạ gẫm các cháu để quan hệ yêu đương quan hệ tình dục khi các em chưa phát triển đầy đủ về thể chất và nhận thức. Sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong quản lý, giáo dục thanh, thiếu niên còn chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ. Công tác tuyên truyền, giáo dục ý thức chấp hành pháp luật, giáo dục giới tính của nhà trường cũng như các đoàn thể chính trị - xã hội có lúc, có nơi chưa được chú trọng đúng mức nên chưa trang bị cho các em kiến thức và kỹ năng sống để có thể tự phòng ngừa bảo vệ mình trước sự xâm hại của tội phạm. Công tác quản lý các loại hình kinh doanh dịch vụ internet, văn hoá phẩm đôi lúc còn thiếu chặt chẽ, nhiều phim ảnh, video có nội dung bạo lực, khiêu dâm. Công tác tuyên truyền, phổ biến Luật bảo vệ chăm sóc trẻ em và công tác phòng chống xâm hại tình dục trẻ em chưa được quan tâm đúng mức, còn thực hiện mang tính hình thức, chạy theo phong trào nên hiệu quả chưa cao. Sự kết hợp quản lý giáo dục giữa gia đình – nhà trường và xã hội chưa chặt chẽ, thiếu đồng bộ. Trẻ em chưa được trang bị đầy đủ những kiến thức, kỹ năng cần thiết để phòng tránh bị xâm hại tình dục.

Để nâng cao hiệu lực quản lý Nhà nước, góp phần giảm thiểu những nguyên nhân, điều kiện làm phát sinh vi phạm, tội phạm, tạo sự chuyển biến tích cực và nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, tội phạm về xâm hại tình dục trẻ em nói riêng tại địa phương. Viện KSND huyện Ba Tri đã ban hành kiến nghị số 19 ngày 02/4/2024 đến Chủ tịch UBND huyện Ba Tri một số giải pháp nhằm phòng ngừa như sau:

Chỉ đạo Uỷ ban nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Ba Tri thực hiện nghiêm túc Luật Trẻ em, Nghị quyết số 121/2020/QH14 ngày 19/6/2020 của Quốc hội về tiếp tục tăng cường hiệu lực, hiệu quả việc thực hiện chính sách, pháp luật về phòng, chống xâm hại trẻ em; Chỉ thị số 23/CT-TTg ngày 26/5/2020 của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường các giải pháp bảo đảm thực hiện quyền trẻ em và bảo vệ trẻ em; Quyết định số 1863/QĐ-TTg ngày 23/12/2019 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Kế hoạch hành động quốc gia phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em giai đoạn 2020 - 2025; Quyết định số 23/QĐ-TTg ngày 07/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình hành động quốc gia vì trẻ em giai đoạn 2021 - 2030; Kế hoạch số 506/KH-BCA-C02 ngày 15/12/2020 của Bộ Công an về phòng, chống tội phạm xâm hại trẻ em và phòng, chống tội phạm, vi phạm pháp luật liên quan đến người dưới 18 tuổi giai đoạn 2021 - 2025; Chỉ thị số 18/CT-TTg ngày 16/5/2017 của Thủ tướng Chính Phủ về việc tăng cường giải pháp phòng, chống bạo lực, xâm hại trẻ em; Chỉ đạo Công an huyện Ba Tri phối hợp với các cơ quan chức năng tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ các cơ sở kinh doanh có điều kiện, đặc biệt là các nhà nghỉ, quán Karaoke, dịch vụ giải trí khác… Thường xuyên thành lập các đoàn kiểm tra liên ngành để kiểm tra, kịp thời phát hiện và xử lý các hoạt động văn hóa không lành mạnh; Chỉ đạo Phòng Lao động – Thương binh và Xã Hội, Phòng Tư pháp, Phòng Văn hoá Thông tin, Phòng Giáo dục và Đào tạo phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam huyện, Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ tăng cường công tác tuyên truyền, giáo dục để nâng cao nhận thức pháp luật cũng như kiến thức về giới tính cho trẻ em. Nâng cao hơn nữa trách nhiệm quản lý giữa gia đình và nhà trường, tăng cường giáo dục cho các em kiến thức về giới tính để các em tự bảo vệ mình trước những hành vi dụ dỗ, lôi kéo của các đối tượng xấu. Khi bị xâm hại tình dục, bị hại và gia đình phải trình báo ngay cho cơ quan Công an để được hỗ trợ tư vấn, giải quyết tránh để lọt tội phạm. Chỉ đạo Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn huyện thực hiện tốt việc đăng ký kết hôn theo quy định của Luật hôn nhân và gia đình, báo cáo các trường hợp các gia đình tổ chức lễ cưới, hỏi cho người chưa đủ điều kiện về độ tuổi kết hôn; Định kỳ kiểm tra công tác phòng ngừa tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đối với các cơ quan, đơn vị và Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn.

Chỉ đạo Phòng giáo dục và đào tạo yêu cầu các Trường học và các bậc phụ huynh kết hợp giữa công tác giảng dạy và triển khai các biện pháp tuyên truyền giáo dục cho học sinh về sức khoẻ giới tính, tình dục. Chỉ đạo các Ban, Ngành, Đoàn thể huyện, xã, thị trấn nhất là Đoàn thanh niên, Hội phụ nữ, Đài truyền thanh cần tổ chức các phong trào, các buổi tuyên truyền, toạ đàm, phóng sự về giáo dục sức khoẻ giới tính cho trẻ em vị thành niên, nhất là trẻ em gái, tuyên truyền, phổ biến Luật bảo vệ chăm sóc trẻ em và công tác phòng chống xâm hại tình dục trẻ em.

Chỉ đạo Huyện đoàn Ba Tri, phối hợp với các Xã đoàn, Chi đoàn khối Cơ quan Tư pháp, xây dựng các buổi tuyên truyền, tổ chức các phiên toà giả định tại các trường THCS, THPT trên địa bàn huyện để tuyên truyền phổ biến kiến thức về pháp luật nhằm nâng cao ý thức của các em học sinh trong việc phòng chống xâm hại tình dục trẻ em, về kỹ năng phòng ngừa nguy cơ, tự bảo vệ trẻ em cho học sinh các trường Tiểu học, THCS trong huyện. Cung cấp những kiến thức về kỹ năng phòng ngừa nguy cơ, tự bảo vệ cho trẻ em nhằm hạn chế tình trạng trẻ em bị xâm hại. Phối hợp với Mặt trận tổ quốc và chính quyền cấp cơ sở hỗ trợ, thăm hỏi, động viên các bị hại trong các vụ án xâm hại tình dục trẻ em.

Thường xuyên tổ chức tập huấn kiến thức, kỹ năng về bảo vệ trẻ em cho đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức làm công tác bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em nhằm nâng cao năng lực về các kỹ năng bảo vệ trẻ em; theo dõi, thống kê và có biện pháp phòng, chống xâm hại trẻ em, thực hiện các quy trình tiếp nhận, hỗ trợ các trường hợp trẻ em bị xâm hại để có hướng hỗ trợ kịp thời.

Kiến nghị trên đã được UBND huyện Ba Tri ghi nhận và chỉ đạo các cơ quan, đơn vị có liên quan nghiêm túc triển khai các nội dung Viện KSND huyện Ba Tri đã kiến nghị (theo Công văn số 1272/UBND-NC ngày 08/4/2024 của UBND huyện Ba Tri)./.

Nguyễn Văn Khánh – Viện KSND huyện Ba Tri