Theo án sơ thẩm thể hiện: Khoảng 6 giờ ngày 26/01/2016, tại Ấp 1, xã Tân Hào, huyện Giồng Trôm; Võ Nhơn MT mua của Ngô Thành T ở huyện Đức Hòa, tỉnh Long An 2.800 bao thuốc lá điếu nhập lậu (gồm: 2000 bao hiệu SCOTT; 800 bao hiệu JET); sau đó bán lại cho các tiệm tạp hóa ở chợ Tân Hào, thu lợi bất chính số tiền 1.400.000 đồng. Ngày 28/01/2016, Ngô Thành T tiếp tục điều khiển xe ô tô BS 60N-6936 chở 14.996 bao thuốc lá điếu nhập lậu (gồm: 10.000 bao hiệu SCOTT; 4.996 bao hiệu JET) từ Long An xuống bán cho MT, khi đến khu vực xã Thuận Điền, huyện Giồng Trôm bị lực lượng chức năng phát hiện, bắt giữ cùng tang vật.

Tại bản án hình sự sơ thẩm số 27/2016/HSST ngày 28/6/2016 của TAND huyện Giồng Trôm đã quy kết bị cáo Ngô Thành T, Võ Nhơn MT về tội “Buôn bán hàng cấm”. Áp dụng khoản 1 Điều 155; điểm p khoản 1,2 Điều 46; Điều 20; Điều 53; Điều 33 BLHS xử phạt Võ Nhơn MT 9 tháng tù. Ngoài ra án sơ thẩm còn tuyên phạt Ngô Thành T (8 năm tù), XLVC; án phí; quyền và thời hạn kháng cáo.

Sau khi tuyên án sơ thẩm, ngày 11/5/2016 bị cáo Võ Nhơn MT kháng cáo yêu cầu cấp phúc thẩm cho bị cáo hưởng án treo.

Ngày 27/9/2017 TAND tỉnh Bến Tre mở phiên tòa xét xử vụ án theo trình tự phúc thẩm và nhận định:

Căn cứ Luật Thương mại năm 2005; Nghị định số 43/2009/NĐ-CP ngày 07/5/2009 sửa đổi, bổ sung Nghị định số 59/2006/NĐ-CP ngày 12/6/2006 của Chính phủ, hướng dẫn thi hành Luật Thương mại; Thông tư liên tịch số 36/2012/TTLT-BCT-BCA-BTP-BYT-TANDTC-VKSNDTC ngày 07/12/2012, thì hành vi: tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa đều bị xử lý về tội "Sản xuất, tàng trữ, vận chuyển, buôn bán hàng cấm"  theo quy định tại điều 155 BLHS năm 1999, vì đây là hàng hóa cấm kinh doanh.

Tuy nhiên, kể từ ngày 01/7/2015, Luật Đầu tư năm 2014 có hiệu lực, theo đó Luật quy định: "Kinh doanh sản phẩm thuốc lá, nguyên liệu thuốc lá, máy móc, thiết bị thuộc chuyên ngành thuốc lá" là mặt hàng kinh doanh có điều kiện.

Để áp dụng thống nhất các quy định của pháp luật, ngày 25/7/2017 Tòa án nhân dân Tối Cao đã có công văn số 154/TANDTC-PC hướng dẫn: Kể từ 0 giờ 00 phút ngày 01/7/2015 đến trước 0giờ 00 phút ngày 01/01/2018 không xử lý về hình sự đối với hành vi tàng trữ, vận chuyển, buôn bán thuốc lá điếu nhập lậu trong nội địa. Như vậy, do chuyển biến tình hình và do chính sách hình sự mới nhân đạo của nhà nước, nên không xử lý về hình sự đối với hành vi của bị cáo.

Từ những quy định nêu trên Tòa án cấp phúc thẩm đã tuyên: Hủy bản án sơ thẩm, tuyên bố bị cáo không phạm tội và đình chỉ vụ án, đồng thời chuyển hồ sơ cho cơ quan có thẩm quyền xử phạt hành chính theo quy định và bị cáo không có quyền yêu cầu bồi thường thiệt hại theo quy định của Luật trách nhiệm bồi thường của Nhà nước.

Nguyễn Văn Đoàn – Phòng 7 Viện KSND tỉnh Bến Tre