Ngày 12/11/2014, Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy ban hành Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC về việc “Xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai” đối với ông Lê Minh Vương, sinh năm: 1970; địa chỉ: ấp Chánh, xã Tiên Thủy, huyện Châu Thành về hành vi chiếm đất, số tiền 1.250.000 đồng; buộc ông Vương tháo dỡ phần công trình xây dựng trên thửa đất số 42, tờ bản đồ số 13, diện tích 59,1m², tọa lạc tại ấp Chánh, xã Tiên Thủy và buộc khôi phục lại tình trạng của đất như trước khi vi phạm để trả lại phần đất trên cho bà Trương Thị Út. Không đồng ý với Quyết định nêu trên, ngày 14/11/2014, ông Lê Minh Vương khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy.

Theo đơn khởi kiện và quá trình giải quyết vụ án, ông Lê Minh Vương trình bày: Nguồn gốc phần đất ông làm chái nhà, tráng nền, làm tường rào là thuộc quyền sử dụng hợp pháp của bà Lê Thị Lệ là chị ruột của ông nhận chuyển nhượng từ ông Cao Đình Lịch và được cấp GCNQSD đất năm 2002, diện tích 140 m². Đất của bà Lệ có 03 phần: phần thứ nhất diện tích 80m2, bà Lệ xây nhà kiên cố; phần thứ hai diện tích 20m²; phần thứ ba diện tích 40m². Sau khi được cấp GCNQSD đất, bà Lệ và ông Lịch có thỏa thuận miệng đổi phần đất thứ ba của bà Lệ là 40m² để lấy 02 phần đất liền kề diện tích 40m². Sau khi đổi đất, bà Lệ làm hàng rào và cất chái nhà trên diện tích 60m² (gồm 20m² đất ở phần thứ hai của bà Lệ và 40m² đã đổi với ông Lịch).

Năm 2013, bà Lệ chết, ông Vương quản lý nhà, đất của bà Lệ và sửa lại chái nhà, tráng nền, rào bằng lưới thép trên diện tích 60m² nêu trên thì bị bà Trương Thị Út ngăn cản và chủ tịch UBND xã ban hành Quyết định xử phạt vi phạm hành chính đối với ông. Trong 59,1m² UBND xã Tiên Thủy buộc giao trả cho bà Út thì có 20m² đất bà Lệ mua và 40m² đất đổi với ông Lịch. Nếu phải giao trả như trong Quyết định thì phần đất bà Lệ mua trước đây là 140m² chỉ còn lại nền nhà là 80m², mất 60m² theo GCNQSD đất được cấp ngày 12/7/2002.

Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy ra Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 xử phạt vi phạm hành chính đối với ông là không hợp lý, thiếu khách quan, vì không xem xét các tài liệu, giấy tờ về quyền sử dụng đất có liên quan, nên ông yêu cầu Tòa án xử hủy Quyết định xử phạt nêu trên.

Đại diện theo ủy quyền của người bị kiện trình bày: Đầu tháng 5/2014, bà Trương Thị Út gởi đơn đến UBND xã Tiên Thủy yêu cầu giải quyết việc ông Lê Minh Vương lấn chiếm đất của bà, UBND xã tiến hành hòa giải hai lần nhưng không thành.

Ngày 22/10/2014, UBND xã Tiên Thủy lập biên bản trong đó khẳng định thửa đất số 42, tờ bản đồ số 13, ấp Chánh, xã Tiên Thủy do bà Trương Thị Út đứng tên trên GCNQSD đất là thuộc quyền sử dụng hợp pháp của bà Út và buộc ông Vương tháo dỡ phần xây dựng lấn chiếm trên phần đất này trong thời hạn 07 ngày; đồng thời lập biên bản ghi nhận ý kiến của bà Trương Thị Út về việc yêu cầu xử lý hành chính đối với hành vi chiếm đất của ông Vương.

Ngày 12/11/2014, Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy ban hành Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai đối với ông Lê Minh Vương vì đã có hành vi chiếm đất với số tiền 1.250.000 đồng. Buộc ông Vương tháo dỡ phần công trình xây dựng trên thửa đất số 42, tờ bản đồ số 13, diện tích 59,1m² và buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu để trả lại đất cho bà Út.

Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy là đúng quy định của pháp luật nên không đồng ý với yêu cầu khởi kiện của ông Lê Minh Vương, đề nghị Tòa án xử bác đơn khởi kiện.

Người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan bà Trương Thị Út trình bày: Bà mua đất của bà Tăng Thị Kim Quyên ngày 24/3/2014 và được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thửa 42, tờ bản đồ số 13, diện tích tích 59,1m², tọa lạc ấp Chánh, xã Tiên Thủy, huyện Châu Thành vào ngày 10/4/2014. Việc ông Lê Minh Vương xây dựng chái nhà lấn chiếm đất gây thiệt hại đến quyền lợi của bà, đề nghị Tòa án bác yêu cầu khởi kiện của ông Vương.

Bản án sơ thẩm số 02/2016/HC-ST ngày 14/01/2016 của TAND huyện Châu Thành, tỉnh Bến Tre, xử: Bác yêu cầu khởi kiện của ông Lê Minh Vương về việc yêu cầu hủy Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy.

Ngày 14/01/2016, ông Lê Minh Vương kháng cáo toàn bộ bản án sơ thẩm, yêu cầu cấp phúc thẩm chấp nhận yêu cầu của ông về việc hủy Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy.

Vi phạm của bản án sơ thẩm về việc đánh giá chứng cứ

Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy có nội dung: Xử phạt vi phạm hành chính đối với ông Lê Minh Vương vì đã thực hiện hành vi “Chiếm đất” với số tiền 1.250.000 đồng; buộc tháo dỡ phần công trình xây dựng trên thửa đất số 42, tờ bản đồ số 13, diện tích 59,1m², tọa lạc tại ấp Chánh, xã Tiên Thủy, huyện Châu Thành và khôi phục lại tình trạng của đất như trước khi vi phạm để trả lại cho bà Trương Thị Út.

Căn cứ để Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy ban hành Quyết định số 583/QĐ-XPVPHC xử lý vi phạm hành chính ông Lê Minh Vương về hành vi “Chiếm đất” tại thửa số 42, tờ bản đồ 13, diện tích 59,1m², tọa lạc ấp Chánh, xã Tiên Thủy là căn cứ vào Công văn số 501/TNMT ngày 30/9/2014 của Phòng TNMT huyện Châu Thành với nội dung đất của bà Lê Thị Lệ thuộc thửa 1022, tờ bản đồ số 3 (đo đạc chính quy là thửa 41, tờ bản đồ 13); đất của bà Trương Thị Út thuộc thửa số 1216, tờ bản đồ số 3 (đo đạc chính quy là thửa 42, tờ bản đồ số 13) cùng tọa lạc tại ấp Chánh, xã Tiên Thủy là không có sự trùng lắp và giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cấp cho bà Trương Thị Út ngày 10/4/2014 thửa đất số 42, tờ bản đồ 13, diện tích 59,1m², tọa lạc ấp Chánh, xã Tiên Thủy là đúng pháp luật.

Án sơ thẩm nhận định: Theo Công văn số 5719/UBND-NC ngày 20/11/2015 của UBND huyện Châu Thành xác định phần đất của bà Lê Thị Lệ thuộc thửa 1022, phần đất của bà Trương Thị Út thuộc thửa 1216 là không có sự trùng lắp. Việc đo đạc thửa 1022, tờ bản đồ số 3 ngày 23/3/2002 để thực hiện thủ tục cấp GCNQSD đất cho bà Lê Thị Lệ là sai, không đúng hiện trạng quản lý sử dụng. Do đó, việc xử phạt ông Lê Minh Vương có hành vi chiếm đất của bà Trương Thị Út là đúng pháp luật, từ đó bác yêu cầu khởi kiện của đương sự.

Tuy nhiên, căn cứ vào các tài liệu tại hồ sơ, xét về nội dung của Quyết định xử phạt vi phạm hành chính thấy rằng: việc kết luận ông Lê Minh Vương có hành vi chiếm đất là chưa đủ căn cứ, bởi lẽ ông Vương đã xuất trình GCNQSD đất cấp cho bà Lê Thị Lệ diện tích thửa 1022 là 140m², hiện tại GCNQSD đất vẫn còn giá trị pháp lý chưa được cơ quan có thẩm quyền kết luận giấy chứng nhận này là không đúng hiện trạng sử dụng. Như vậy, việc tranh chấp quyền sử dụng đất giữa ông Lê Minh Vương và bà Trương Thị Út chưa được xem xét, do đó không thể kết luận ông Lê Minh Vương là người lấn chiếm đất của bà Trương Thị Út, nên cần phải hủy bỏ Quyết định xử phạt, để giải quyết việc khiếu nại về tranh chấp quyền sử dụng đất giữa hai bên.

Từ những nội dung được phân tích nêu trên thấy rằng Quyết định xử phạt vi phạm hành chính số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy đối với ông Lê Minh Vương là chưa đủ căn cứ. Án sơ thẩm bác đơn khởi kiện của ông Vương là vi phạm do không đánh giá đúng đắn, đầy đủ chứng cứ xác định tính hợp pháp về nội dung của Quyết định xử phạt vi phạm hành chính.

Tại phiên tòa phúc thẩm, Kiểm sát viên phát biểu ý kiến đề nghị sửa án sơ thẩm, hủy quyết định số 583/QĐ-XPVPHC ngày 12/11/2014 của Chủ tịch UBND xã Tiên Thủy. Bản án phúc thẩm xử chấp nhận theo đề nghị của Kiểm sát viên, sửa án sơ thẩm, hủy quyết định xử phạt vi phạm hành chính nêu trên./.

Phòng 10 - VKSND tỉnh Bến Tre