Điều 17 Bộ luật hình sự năm 2015 nêu khái niệm đồng phạm là trường hợp có hai người trở lên cố ý cùng thực hiện một tội phạm. Người đồng phạm bao gồm người tổ chức, người thực hành, người xúi giục, người giúp sức.

Với khái niệm trên, sự tham gia đồng phạm được thể hiện ở một trong bốn loại hành vi: hành vi thực hành, hành vi xúi giục thực hiện tội phạm, hành vi tổ chức thực hiện tội phạm và hành vi giúp sức thực hiện tội phạm. Mỗi loại hành vi đều có tính chất, mức độ nguy hiểm gây thiệt hại cho xã hội có khác nhau. Hành vi tổ chức thực hiện tội phạm có tính nguy hiểm hơn hành vi thực hiện tội phạm và đương nhiên vai trò của người tổ chức thực hiện tội phạm là người chủ mưu, cầm đầu, chỉ huy việc thực hiện tội phạm sẽ nguy hiểm hơn hành vi của người thực hành, người giúp sức trong đồng phạm.

Vì các lẽ trên, trong quá trình điều tra, truy tố, xét xử, Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán phải cân nhắc, nhận xét, đánh giá đầy đủ, toàn diện các tình tiết mang tính đồng phạm trong các vụ án hình sự có đồng phạm.

Điểm mới của Bộ luật hình sự năm 2015, tại khoản 2 Điều 54. Quyết định hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng quy định: “Tòa án có thể quyết định một hình phạt dưới mức thấp nhất của khung hình phạt được áp dụng nhưng không bắt buộc phải trong khung hình phạt liền kề nhẹ hơn của điều luật đối với người phạm tội lần đầu là người giúp sức trong vụ án đồng phạm nhưng có vai trò không đáng kể”. Như vậy, trường hợp Điều tra viên, Kiểm sát viên, Thẩm phán không xác định chính xác vai trò, tính chất, mức độ trong đồng phạm có thể dẫn đến việc lượng hình để áp dụng mức hình phạt không phù hợp. Tất nhiên khi ban hành bản án, quyết định của Tòa án thiếu tính thiết phục cao./.

Phòng 3 – VKSND tỉnh Bến Tre