Bộ Luật hình sự năm 2015 được Quốc hộ nước Công hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam thông qua ngày 27/11/2015 quy định nhiều điều mới. Trong đó, án treo là một trong số các điều được bổ sung mới giúp cho việc quản lý những người thi hành án treo sẽ theo hướng chặt chẽ hơn.

Án treo là biện pháp miễn chấp hành hình phạt tù có điều kiện, được Tòa án áp dụng đối với người phạm tội bị phạt tù không quá 3 năm, căn cứ vào nhân thân của người phạm tội và các tình tiết giảm nhẹ, xét thấy không cần buộc phải chấp hành hình phạt tù và với họ sẽ áp dụng thời gian thử thách từ 01 năm đến 05 năm. Trong thời gian thử thách nếu phạm tội mới thì Tòa án quyết định buộc phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới.

Điều 65 Bộ luật hình sự 2015 cơ bản vẫn giữ nguyên quy định án treo như Bộ luật hình sự năm 1999. Tuy nhiên, đã bổ sung thêm một quy định mới liên quan đến chế định này.

Theo đó, tại khoản 5 Điều 65 Bộ luật hình sự 2015 có quy định: Trong thời gian thử thách, nếu người được hưởng án treo cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên, thì Tòa án có thể quyết định buộc người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo. Trường hợp thực hiện hành vi phạm tội mới thì Tòa án buộc người đó phải chấp hành hình phạt của bản án trước và tổng hợp với hình phạt của bản án mới theo quy định tại Điều 56 của Bộ luật này.

So với quy định của Bộ luật hình sự năm 1999 thì chỉ khi phạm tội mới thì người đang chấp hành án treo mới phải buộc chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo và bản án của tội mới. Còn với quy định của Bộ luật hình sự 2015 thì được bổ sung thêm trường hợp, nếu cố ý vi phạm nghĩa vụ theo quy định của Luật thi hành án hình sự 02 lần trở lên trong thời gian thử thách thì người đó phải chấp hành hình phạt tù của bản án đã cho hưởng án treo.

Nghĩa vụ của người chấp hành án treo theo quy định của Luật thi hành án hình sự bao gồm:

- Chấp hành nghiêm chỉnh cam kết của mình trong việc tuân thủ pháp luật, thực hiện đầy đủ nghĩa vụ công dân, nội quy, quy chế ở nơi cư trú, làm việc; tích cực tham gia lao động, học tập; chấp hành đầy đủ các hình phạt bổ sung, nghĩa vụ bồi thường thiệt hại.

- Phải có mặt theo yêu cầu của Ủy ban nhân dân cấp xã được giao giám sát, giáo dục.

-Trường hợp người được hưởng án treo đi khỏi nơi cư trú từ 01 ngày trở lên thì phải khai báo tạm vắng.

- Ba tháng một lần trong thời gian thử thách người được hưởng án treo phải nộp bản tự nhận xét về việc chấp hành pháp luật cho người trực tiếp giám sát, giáo dục; trường hợp đi khỏi nơi cư trú từ 03 tháng đến 06 tháng, thì phải có nhận xét của Công an cấp xã nơi người đó đến lưu trú hoặc tạm trú để trình với Ủy ban nhân dân cấp xã được giao giám sát, giáo dục người đó.

Thực tế tại địa phương trong thời gian qua gặp nhiều khó khăn trong công tác quản lý, giám sát, giáo dục các bị án treo, các đối tượng tự ý bỏ đi khỏi nơi cư trú, không khai báo với chính quyền địa phương hoặc không làm bản kiểm điểm theo định kỳ trong khi đó lại không có chế tài xử phạt mà đến khi hết thời gian chấp hành xong thời gian thử thách vẫn cấp giấy chứng nhận cho họ.

Với quy định mới được sửa đổi, bổ sung trong Bộ luật hình sự năm 2015 thì việc quản lý những người chấp hành án treo trong thời gian tới sẽ trở nên chặt chẽ hơn. Họ sẽ phải nghiêm chỉnh chấp hành nghĩa vụ của mình nếu không chấp hành án phạt tù. Điều này giúp cho việc quản lý của chính quyền địa phương đối với người chấp hành án treo thuận lợi hơn./.

                                                    Phòng 8 – VKSND tỉnh Bến Tre