Luật Xử lý vi phạm hành chính do Quốc hội thông qua ngày 20/6/2012 và có hiệu lực từ ngày 01/7/2013, trừ các quy định liên quan đến việc áp dụng  các biện pháp xử lý hành chính do TAND xem xét, giải quyết  thì có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2014. Tại khoản 2, Điều 105 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định: “Toà án nhân dân cấp huyện có thẩm quyền quyết định áp dụng các biện pháp đưa vào trường giáo dưỡng, đưa vào cơ sở giáo dục bắt buộc, đưa vào cơ sở cai nghiện bắt buộc”.

Ngày 20/01/2014 Ủy ban thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh số 09/2014/UBTVQH13 quy định về “trình tự, thủ tục xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân”, trong đó tại Điều 4 quy định: Kiểm sát việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính:
1. Viện kiểm sát nhân dân kiểm sát việc tuân theo pháp luật của Tòa án trong việc xem xét, quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính, thực hiện quyền yêu cầu, kiến nghị, kháng nghị nhằm bảo đảm việc giải quyết kịp thời, đúng pháp luật.

2. Viện kiểm sát tham gia các phiên họp; tham gia việc xét hoãn, miễn, giảm, tạm đình chỉ việc chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính theo quy định của Pháp lệnh này.

3. Sau khi nhận được thông báo thụ lý hồ sơ của Tòa án cùng cấp, Viện kiểm sát có quyền nghiên cứu hồ sơ vụ việc tại Tòa án đã thụ lý vụ việc đó.

Ngày 08/4/2015, Viện kiểm sát nhân dân tối cao có Quyết định số 39/QĐ-VKSTC-V9 về việc tạm thời giao bổ sung nhiệm vụ kiểm sát xem xét, quyết định áp dụng các biện pháp xử lý hành chính tại Tòa án nhân dân. Theo đó bộ phận kiểm sát việc tạm giữ, tạm giam và thi hành án hình sự Viện kiểm sát nhân dân các cấp thực hiện nhiệm vụ tham gia phiên họp và kiểm sát việc tuân theo pháp luật về thẩm quyền, trình tự, thủ tục xem xét, quyết định việc hoãn, miễn chấp hành, giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc miễn chấp hành thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại của Tòa án. Quyết định đã phân công cụ thể chức năng, nhiệm vụ của Viện kiểm sát nhân dân các cấp. Cụ thể: Viện kiểm sát nhân dân cấp huyện có thẩm quyền kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong việc xem xét, quyết định hoãn, miễn chấp hành biện pháp xử lý hành chính; việc giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc miễn chấp hành thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại của Tòa án nhân dân cùng cấp; Viện kiểm sát nhân dân cấp tỉnh có thẩm quyền tham gia phiên họp và kiểm sát việc giải quyết khiếu nại, kiến nghị, kháng nghị đối với quyết định về việc hoãn, miễn chấp hành biện pháp xử lý hành chính; quyết định về việc giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc miễn chấp hành thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại của Tòa án.

Trình tự, thủ tục cho hoãn hoặc miễn chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính được thực hiện theo quy định tại Điều 111 Luật xử lý vi phạm hành chính, Tòa án phải phân công Thẩm phán thụ lý, xem xét giải quyết; quyết định về việc hoãn hoặc miễn chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính có thể bị khiếu nại hoặc kiến nghị sẽ bảo đảm việc cho hoãn hoặc miễn chấp hành quyết định áp dụng biện pháp xử lý hành chính được tiến hành chặt chẽ, nghiêm minh, đúng pháp luật, đồng thời cũng bảo đảm các quyền và lợi ích hợp pháp của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính.

Về  trình tự, thủ tục giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc cho miễn chấp hành phần thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại, do người có thẩm quyền đề nghị trong trường hợp này là Hiệu trưởng Trường giáo dưỡng, Giám đốc cơ sở giáo dục bắt buộc, Giám đốc cơ sở cai nghiện bắt buộc và Tòa án có thẩm quyền xem xét, quyết định là Tòa án nơi có trường giáo dưỡng, cơ sở giáo dục bắt buộc, cơ sở cai nghiện bắt buộc. Tòa án thụ lý và phân công Thẩm phán xem xét, giải quyết, đồng thời thông báo cho Viện kiểm sát cùng cấp. Pháp lệnh quy định cụ thể các tài liệu mà người có thẩm quyền đề nghị giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc cho miễn chấp hành phần thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại phải gửi cho Tòa án khi đề nghị Tòa án xem xét. Như vậy trình tự, thủ tục giảm thời hạn, tạm đình chỉ hoặc cho miễn chấp hành phần thời gian áp dụng biện pháp xử lý hành chính còn lại vẫn bảo đảm chặt chẽ, nghiêm minh, bảo đảm quyền của người bị áp dụng biện pháp xử lý hành chính, bảo đảm việc thực hiện chức năng kiểm sát việc tuân theo pháp luật trong hoạt động tư pháp của Viện kiểm sát.

Với những quy định, hướng dẫn cụ thể của Viện kiểm sát nhân dân tối cao và sự nổ lực, phấn đấu của cán bộ, Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân hai cấp sẽ hoàn thành tốt nhiệm vụ mới này./.

                                                           Phòng 4 – VKSND tỉnh Bến Tre