Tóm tắt sự việc và quá trình giải quyết tại Toà án như sau:
Sau khi biết ông C được UBND thành phố B cấp Giấy chứng nhận QSD đất, ông M cho rằng Hội đồng xét duyệt cấp Giấy chứng nhận QSD đất của UBND xã A đã xem xét và đề nghị UBND thành phố B không đúng qui định nên ông M khiếu nại Hội đồng xét duyệt cấp Giấy chứng nhận QSD đất xã A. Ngày 02/5/2013, Chủ tịch UBND xã A ban hành Quyết định số 253/QĐ-UBND giải quyết bác khiếu nại của ông M. Không đồng ý với việc giải quyết của Chủ tịch UBND xã A, ông M tiếp tục khiếu nại đến Chủ tịch UBND thành phố B. Ngày 05/7/2013, Chủ tịch UBND thành phố B ban hành Quyết định số 743/QĐ-UBND giải quyết bác nội dung khiếu nại của ông M, giữ y Quyết định số 253/QĐ-UBND ngày 02/5/2013 của Chủ tịch UBND xã A.
Không đồng ý với việc giải quyết của Chủ tịch UBND xã A và Chủ tịch UBND thành phố B, ngày 29/4/2014 ông M khởi kiện vụ án hành chính tại TAND thành phố B yêu cầu huỷ Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 05/7/2013 của Chủ tịch UBND thành phố B và Quyết định số 253/QĐ-UBND ngày 02/5/2013 của Chủ tịch UBND xã A. Ngày 22/5/2014, TAND thành phố B ra thông báo trả lại đơn khởi kiện của ông M với lý do yêu cầu khởi kiện của ông M không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án theo qui định tại điểm e khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính.
Sau khi nhận được thông báo trả lại đơn khởi kiện ngày 22/5/2014, ông M không khiếu nại. Nhưng đến ngày 03/7/2014, ông M lại gửi đơn khởi kiện tại TAND thành phố B cũng với yêu cầu huỷ Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 05/7/2013 của Chủ tịch UBND thành phố B. Ngày 05/7/2014, TAND thành phố B tiếp tục ra thông báo trả lại đơn khởi kiện của ông M cũng với lý do yêu cầu khởi kiện của ông M không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án theo qui định tại điểm e khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính.
Như vậy, vấn đề đặt ra ở đây là cùng một người khởi kiện (ông M), cùng một người bị kiện (Chủ tịch UBND thành phố B) và cùng một đối tượng khởi kiện (là Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 05/7/2013) nhưng TAND thành phố B lại hai lần trả lại đơn khởi kiện với cùng một lý do ( yêu cầu khởi kiện của ông M không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án theo qui định tại điểm e khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính) có đúng qui định và cần thiết không?
Vấn đề này hiện có hai quan điểm:
- Quan điểm thứ nhất cho rằng: TAND thành phố B tiếp nhận và trả lại đơn khởi kiện lần hai (ngày 05/7/2014) của ông M đối với Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 05/7/2014 là đúng qui định. Vì theo qui định tại Điều 107 Luật tố tụng hành chính thì khi người khởi kiện gửi đơn khởi kiện, Toà án phải tiếp nhận và xem xét nếu vụ án thuộc thẩm quyền thì tiến hành các thủ tục để thụ lý; Chuyển đơn khởi kiện cho Toà án có thẩm quyền nếu vụ án thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án khác hoặc trả lại đơn khởi kiện nếu thuộc một trong các trường hợp qui định tại Khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính. Tuy nhiên, lý do trả lại đơn khởi kiện lần hai là: “Sự việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của Toà án theo qui định tại điểm e khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính” là không chính xác. Vì trong trường hợp này đơn khởi kiện của ông M thuộc trường hợp: “Sự việc đã được giải quyết bằng bản án hoặc quyết định của Toà án đã có hiệu lực pháp luật, qui định tại điểm đ khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính”. Bởi vì, sau khi TAND thành phố B trả lại đơn khởi kiện lần thứ nhất (ngày 22/5/2014) ông M không khiếu nại trong thời hạn qui định (07 ngày kể từ ngày nhận được văn bản trả lại đơn khởi kiện của Toà án qui định tại Điều 110 Luật tố tụng hành chính). Do đó, xem như văn bản trả lại đơn khởi kiện của Toà án đã có hiệu lực pháp luật.
- Quan điểm thứ hai cho rằng: Việc TAND thành phố B ra thông báo trả lại đơn khởi kiện của ông M lần thứ hai (ngày 05/7/2014) là không cần thiết. Bởi vì, nội dung khởi kiện của ông M yêu cầu huỷ Quyết định số 743/QĐ-UBND ngày 05/7/2013 của Chủ tịch UBND thành phố B đã được ông M khởi kiện ngày 29/4/2014 và TAND thành phố B cũng đã trả lại đơn khởi kiện ngày 22/5/2014. Lẽ ra trong trường hợp này Toà án phải giải thích rõ cho ông M và không nhận đơn khởi kiện.
Để làm rõ thêm vấn đề nêu trên, rất mong được sự tham gia, trao đổi ý kiến của các đồng nghiệp.
Trọng Thế
VKSND thành phố Bến Tre