Chuyển đổi số là xu hướng tất yếu trong kỷ nguyên mới của dân tộc, đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước cũng như nâng cao chất lượng cuộc sống người dân. Ngày 03/6/2020, Thủ tướng Chính phủ ban hành Quyết định số 749/QĐ-TTg phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025 định hướng đến năm 2030. Bộ Chính trị cũng đã ban hành nghị quyết số 57-NQ/TW về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Triển khai thực hiện các chủ trương, chính sách của của Đảng và Nhà nước, VKSND tối cao đã ban hành Kế hoạch số 05/KH-VKSTC ngày 10/01/2025 về chuyển đổi số ngành Kiểm sát nhân dân đã xác định 7 nhiệm vụ, giải pháp thực hiện chuyển đổi số. Chuyển đổi số được đặt là khâu nhiệm vụ trọng tâm đột phá trong Kế hoạch và Chỉ thị công tác kiểm sát của Ngành kiểm sát nhân dân năm 2025. Do đó, Lãnh đạo Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre đặc biệt quan tâm và tổ chức triển khai thực hiện nghiêm túc ở Viện kiểm sát hai cấp, phù hợp với phương hướng của ngành và thực tiễn tại địa phương.

Với tinh thần trên, Phòng kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình cũng đã xác định nhiệm vụ thực hiện chuyển đổi số là nhiệm vụ trọng tâm đột phá của đơn vị. Lãnh đạo đơn vị đã chủ động xây dựng chương trình, kế hoạch và hướng dẫn công tác cho Viện kiểm sát nhân dân hai cấp thực hiện nghiêm túc gắn với công tác chuyển đổi số trong kiểm sát giải quyết các vụ, việc dân sự, hôn nhân và gia đình, đạt được nhiều kết quả tích cực.

VKSND tỉnh Bến Tre đã ban hành nhiều văn bản triển khai đến cán bộ, công chức trong ngành như Kế hoạch số 123/KH-VKS-VP ngày 24/01/2025 Chuyển đổi số của ngành Kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre 2025; Công văn số 1853/VKS-VP về việc triển khai Kế hoạch chuyển đổi số của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số Tỉnh uỷ Bến Tre 2025, Hướng dẫn số 72/HD-VKS-VP công tác chuyển đổi số; tổ chức các cuộc hội nghị tập huấn về công tác thống kê và chuyển đổi số 2025; triển khai phong trào thi đua chuyển đổi số,…nhằm nâng cao nhận thức về vai trò, tầm quan trọng của công tác chuyển đổi số. Bước đầu triển khai thực hiện, Phòng 9 đã nghiêm túc thực hiện theo chỉ đạo của Lãnh đạo viện đạt được một số kết quả nhất định:

- Hệ thống báo cáo thống kê ngành Kiểm sát nhân dân: Đến tháng 4/2025, đơn vị đã triển khai và đưa vào sử dụng Cổng dữ liệu số Ngành kiểm sát nhân dân gắn với Chế độ báo cáo thống kê nghiệp vụ thông qua đường dẫn https://data.vksndtc.gov.vn/. Đơn vị đã đảm bảo các báo cáo thống kê được cập nhật, tổng hợp thông qua cổng dữ liệu ngành. Kịp thời cập nhật các thông tin, số liệu có sai sót ở cả hai cấp nhằm đảm bảo số liệu được quản lý chính xác.

- Sử dụng mạng nội bộ trong công tác quản lý và nghiệp vụ của Phòng: giúp kết nối và truyền tải thông tin giữa các kiểm sát viên của đơn vị, tăng cường bảo mật, đảm bảo thông tin nội bộ được truyền tải nhanh chóng và lưu trữ an toàn.

- Sử dụng hệ thống giao thức FTP3 để truyền và nhận thông tin giữa cấp tỉnh và cấp huyện: Từ năm 2024, Viện kiểm sát nhân dân tỉnh Bến Tre đã đưa hệ thống này vào sử dụng trở lại, góp phần nâng cao hiệu quả trong công tác quản lý. Việc sử dụng giúp quá trình trao đổi thông tin hai cấp diễn ra nhanh chóng, chính xác, Phòng 9 dễ dàng kiểm soát và theo dõi bản án, quyết định cấp huyện, qua đó góp phần tăng cường hiệu quả phối hợp và điều hành nghiệp vụ, kịp thời phát hiện vi phạm để thực hiện quyền kháng nghị phúc thẩm.

- Sử dụng chữ ký số: thông qua phần mềm chữ ký số, lãnh đạo đơn vị có thể ký các văn bản, quyết định, đảm bảo quy trình khép kín, tiện lợi. Hiện nay, lãnh đạo đơn vị đã được trang bị chữ ký số và sử dụng thành thạo, tạo điều kiện thuận lợi cho việc xử lý công việc nhanh chóng, hiệu quả. Việc triển khai ứng dụng chữ ký số trong việc gửi, nhận văn bản điện tử trong cơ quan mang lại hiệu quả thiết thực trong công tác quản lý, điều hành, giúp giảm thời gian chờ đợi phê duyệt từ cấp trên, tăng hiệu quả nhận, gửi, quản lý văn bản kịp thời, thuận tiện hơn. Đồng thời, nâng cao mức độ an toàn, bảo mật

- Hệ thống văn bản điều hành: Từ tháng 4/2025, đơn vị đã chuyển sang sử dụng hệ thống quản lý văn bản điều hành mới. Nhờ được tập huấn sử dụng phần mềm quản lý điều hành từ trước, lãnh đạo đơn vị hiện đã sử dụng thành thạo hệ thống văn bản điều hành. Tất cả các văn bản chỉ đạo, điều hành đều được Lãnh đạo đơn vị xử lý nhanh chóng, phân cấp, giao việc rõ ràng, quy định tiến độ hoàn thành và có lịch trình nhắc nhở, đôn đốc mang tính chính xác và thuận tiện. Các văn bản được quản lý một cách khoa học và dễ dàng tra cứu, theo dõi. Cán bộ công chức đơn vị sử dụng thành thạo, nhận và xử lý văn bản theo sự phân công của Lãnh đạo phòng một cách nhanh chóng, hiệu quả.

- Áp dụng những phần mềm chuyên dụng vào công tác nghiệp vụ:Hiện nay, công chức đơn vị đã tiếp cận và vận hành các thiết bị cũng như các phần mềm trong những lĩnh vực mới như: sơ đồ hoá (Microsoft Powerpoint, Adobe Premiere); sơ đồ tư duy (Xmind, Bluemind,…); số hoá hồ sơ (quét dữ liệu có sẵn trên giấy thông qua quá trình scan từ máy scan chuyên dụng, các hồ sơ giấy truyền thống sẽ được chuyển thành các định dạng số PDF, JPG, PNG, … để lưu trữ và duy trì lâu dài trên nền tảng số); biên tập tài liệu; thu thập dữ liệu điện tử (từ điện thoại, camera, các thiết bị ngoại vi có khả năng ghi nhớ thông tin,…); đánh giá, xử lý dữ liệu điện tử như âm thanh, hình ảnh (ghi âm, ghi hình có âm thanh (OBS Studio;…)và các chứng cứ số khác (trừ văn bản mật theo quy định của pháp luật và của Ngành). Qua đó giúp tối ưu hóa quy trình làm việc, nâng cao hiệu quả công tác quản lý, trích lục, tra cứu, phân loại và lưu trữ thông tin một cách khoa học, dễ dàng truy xuất và cập nhật dữ liệu. Nhờ đó, công tác quản lý hồ sơ và tài liệu trở nên nhanh chóng, chính xác. Trong 06 tháng đầu năm, đơn vị đã xây dựng 24 sơ đồ tư duy/24 vụ án phức tạp, 01 phiên tòa số hóa.

Tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác nghiệp vụ vừa là thực hiện nhiệm vụ trọng tâm đột phá của đơn vị vừa nâng cao trình độ chuyên môn và khả năng sáng tạo của công chức trong thực hiện nhiệm vụ, cũng như nêu cao tinh thần cảnh giác, quản lý tài liệu, kỹ năng bảo mật thông tin và phòng chống rủi ro mất mát dữ liệu, tăng cường công tác bảo vệ bí mật nhà nước theo đúng quy định của Quyết định 1180/QĐ- TTg ngày 04/8/2020 của Thủ Tướng Chính phủ về Danh mục bí mật nhà nước thuộc Viện kiểm sát nhân dân.

Để thực hiện tốt nhiệm vụ đặt ra đơn vị đã rút ra những kinh nghiệm giải pháp thực hiện hiệu quả như:

- Tăng cường công tác lãnh chỉ đạo, quan tâm sâu sát và đôn đốc thực hiện nghiêm túc, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số và đảm bảo an toàn bí mật, an toàn thông tin mạng. Quán triệt tới toàn thể cán bộ, Kiểm sát viên phải nhận thức đúng, đầy đủ về vai trò, hiệu quả của ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số vào thực tiễn công tác quản lý, chỉ đạo, điều hành và công tác chuyên môn nghiệp vụ của Ngành nhằm tạo bước chuyển biến từ nhận thức đến hành động góp phần thực hiện nhiệm vụ cải cách thủ tục hành chính trong ngành.Người đứng đầu các đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp về đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong cơ quan, đơn vị, tiên phong, gương mẫu trong việc ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT), chuyển đổi số để nâng cao năng lực lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành của đơn vị mình.

- Tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng về kỹ năng tin học, ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số nhất là tự đào tạo, đào tạo tại chỗ. Công tác đào tạo trình độ, kỹ năng tin học và ứng dụng công nghệ thông tin cho cán bộ, công chức là một nghiquan tâm công tác tự đào tạo tại các đơn vị thông qua việc tổ chức trao đổi, học hỏi kinh nghiệm, vận dụng cách làm hay, sáng tạo của các cán bộ, kiểm sát viên trong nội bộ mỗi đơn vị và của đơn vị khác phù hợp với đặc điểm, tính chất công việc của đơn vị mình; tổ chức sinh hoạt chuyên đề về ứng dụng CNTT, chuyển đổi số. Đề xuất Viện kiểm sát cấp trên tổ chức hoặc phối hợp tổ chức các lớp đào tạo về kỹ năng ứng dụng CNTT, chuyển đổi số; đào tạo, bồi dưỡng kỹ năng cho đội ngũ lãnh đạo, cán bộ, kiểm sát viên, nhất là đối với cán bộ, kiểm sát viên thực hiện nhiệm vụ thực hành quyền công tố, kiểm sát hoạt động tư pháp tại các đơn vị để ứng dụng có hiệu quả các phần mềm phục vụ công tác chuyên môn, xét xử như việc xây dựng các slide trình chiếu, phương pháp sơ đồ tư duy, phiên tòa số hóa... ; cán bộ, Kiểm sát viên làm công tác tổng hợp hoặc cán bộ được cử là đầu mối thực hiện công nghệ thông tin, chuyển đổi số của các đơn vị để thực hiện số hóa hồ sơ, sử dụng và khai thác các phần mềm; xây dựng các loại báo cáo số bằng việc phần mềm như Deepseek, Canva, Gamma...

- Đẩy mạnh công tác tuyên truyền trong quá trình tăng cường ứng dụng CNTT, thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành Kiểm sát Bến Tre nói riêng và ngành kiểm sát nhân dân nói chung. Thường xuyên đổi mới, đa dạng các hình thức tuyên tuyền, nâng cao chất lượng về nội dung tuyên truyền thông qua việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền về vai trò, tầm quan trọng của ứng dụng CNTT, chuyển đổi số; tuyên truyền, phổ biến các cách làm hay, sáng tạo trong việc ứng dụng CNTT, thúc đẩy chuyển đổi số của các đơn vị để lan tỏa trong toàn ngành kiểm sát nhân dân và tuyên truyền về hình ảnh người cán bộ, Kiểm sát viên, về Ngành kiểm sát bằng việc ứng dụng sáng tạo các ứng dụng CNTT.

Tăng cường công tác đảm bảo an toàn thông tin, an ninh mạng trong quá trình sử dụng, khai thác các ứng dụng, phần mềm phục vụ công tác chuyên môn. Duy trì và nâng cao hiệu quả công tác bảo đảm an toàn thông tin theo mô hình 4 lớp ; Chủ động phòng ngừa, ngăn chặn sự cố mất an toàn thông tin; chủ động phòng ngừa, ngăn chặn sự cố mất an toàn thông tin như định kỳ thực hiện việc sao lưu ngoại tuyến. Bên cạnh đó, để phòng chống hiệu quả cần kết hợp nâng cao nhận thức, sử dụng công nghệ và các cơ chế bảo vệ bí mật công tác. Công chức khi được cấp phát tài khoản công vụ có trách nhiệm bảo quản sử dụng tài khoản an toàn, không làm mất hoặc để lộ thông tin tài khoản. Từng cán bộ, kiểm sát viên khi thực hiện số hóa hồ sơ luôn đảm bảo quy định về danh mục bí mật nhà nước theo đúng quy định của Quyết định 1180/QĐ- TTg ngày 04/8/2020 của Thủ Tướng Chính phủ về Danh mục bí mật nhà nước thuộc Viện kiểm sát nhân dân./.

Bảo Châu – Phòng 9 Viện KSND tỉnh