Qua nghiên cứu hồ sơ, Viện kiểm sát ND huyện Bình Đại phát hiện giữa nguyên đơn và bị đơn có vi phạm trong hoạt động thực hiện nghĩa vụ thuế, cụ thể như sau: Vào đầu năm 2021, vợ chồng ông Nh, bà Th chuyển nhượng cho bà H và bà N quyền sử dụng đất diện tích 309 m2 thuộc thửa đất số 17, tờ bản đồ số 07, toạ lạc tại xã T, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số phát hành BE951697 ngày 09/12/2013 do UBND huyện Bình Đại cấp.

Qua nghiên cứu hồ sơ, Viện kiểm sát ND huyện Bình Đại phát hiện giữa nguyên đơn và bị đơn có vi phạm trong hoạt động thực hiện nghĩa vụ thuế, cụ thể như sau: Vào đầu năm 2021, vợ chồng ông Nh, bà Th chuyển nhượng cho bà H và bà N quyền sử dụng đất diện tích 309 m2 thuộc thửa đất số 17, tờ bản đồ số 07, toạ lạc tại xã T, huyện Bình Đại, tỉnh Bến Tre theo giấy chứng nhận quyền sử dụng đất số phát hành BE951697 ngày 09/12/2013 do UBND huyện Bình Đại cấp. Việc chuyển nhượng đất do hai bên ký hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất số 53, quyển số I-SCT/HĐ,GĐ ngày 28/01/2021 do UBND xã T chứng thực. Nguyên đơn (bên chuyển nhượng) và bị đơn (bên nhận chuyển nhượng) đã ghi không đúng giá trị số tiền chuyển nhượng trong hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất này. Cụ thể: giá ghi trong hợp đồng chuyển nhượng là 80.000.000 đồng (Tám mươi triệu đồng). Tuy nhiên, nguyên đơn và bị đơn lại làm giấy giao nhận tiền để thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất này là 1.400.000.000 đồng (Một tỷ, bốn trăm triệu đồng). Tại biên bản định giá ngày 14/3/2024, giá trị quyền sử dụng đất trên là 6.979.900 đồng/m2. Như vậy, giá trị thửa đất vào năm 2024 là 6.979.900 đồng x 309 m2 = 2.156.789.100 đồng (Hai tỷ, một trăm năm mươi sáu triệu, bảy trăm tám mươi chín ngàn, một trăm đồng).

Theo lời trình bày của nguyên đơn và bị đơn trong hồ sơ vụ án: Để giảm số tiền phải nộp cho Cơ quan thuế, hai bên thống nhất ghi giá chuyển nhượng trong hợp đồng công chứng nêu trên chỉ có 80.000.000 đồng. Mặc dù, giá chuyển nhượng thực tế là 1.400.000.000 đồng.

Theo đó, việc chuyển nhượng quyền sử dụng đất nêu trên giữa nguyên đơn (bên chuyển nhượng) và bị đơn (bên nhận chuyển nhượng) thuộc trường hợp thu nhập chịu thuế thu nhập cá nhân theo điểm a, d khoản 5 Điều 3 Luật thuế thu nhập cá nhân quy định:

“ a) Thu nhập từ chuyển nhượng quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất;

d) Các khoản thu nhập khác nhận được từ chuyển nhượng bất động sản dưới mọi hình thức.”.

Tại Điều 17 Thông tư 92/2015/TT-BTC ngày 15/6/2015 quy định căn cứ tính thuế thu nhập từ chuyển nhượng bất động sản: “Thuế suất đối với chuyển nhượng bất động sản là 2% trên giá chuyển nhượng”.

Tại Điểm đ khoản 1 Điều 17 Nghị định 125/2020/NĐ-CP ngày 19/10/2020 của Chính phủ quy định xử phạt hành vi trốn thuế: “ ...sử dụng chứng từ, tài liệu không phản ánh đúng bản chất giao dịch hoặc giá trị giao dịch thực tế để xác định sai số tiền thuế phải nộp...”

Viện kiểm sát ND huyện Bình Đại nhận thấy, hành vi trên của nguyên đơn (bên chuyển nhượng) và bị đơn (bên nhận chuyển nhượng) đã gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động thu thuế của Nhà nước. Do đó, để bảo đảm phòng ngừa vi phạm pháp luật trong hoạt động thu thuế này, Viện kiểm sát nhân dân huyện Bình Đại đã kiến nghị Chi Cục thuế huyện Bình Đại kiểm tra, xác minh làm rõ hành vi vi phạm trong trường hợp nêu trên để xử lý theo đúng quy định pháp luật. Qua làm việc với người nộp thuế, Chi cục thuế huyện Bình Đại đã truy thu số tiền thuế thu nhập cá nhân và xử phạt hành chính theo quy định của pháp luật, với tổng số tiền trên 51 triệu đồng.

Nhằm phát huy kết quả đạt được, trong thời gian tới các Kiểm sát viên Viện kiểm sát nhân dân huyện sẽ tiếp tục phát huy kỹ năng kiểm sát việc thụ lý, việc áp dụng pháp luật trong giải quyết các tranh chấp của Tòa án, hiểu rõ các mối quan hệ tranh chấp nhằm tìm ra dấu hiệu sai phạm, các hành vi vi phạm để kịp thời kiến nghị xử lý, phòng ngừa vi phạm. Việc Kiểm sát viên phát hiện vi phạm thông qua công tác kiểm sát góp phần nâng cao vị thế, uy tín của Ngành.

Ngọc Như – Viện KSND huyện Bình Đại