Ngày 06/3/2014, Viện kiểm sát nhân dân tối cao tổ chức Hội thảo khoa học Hoàn thiện thủ tục tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong dự thảo Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi); thể chế hóa chủ trương của Đảng “Tăng cường công tố trong hoạt động điều tra, thực hiện cơ chế công tố gắn với điều tra”. Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, Ủy viên Thường trực Ban soạn thảo, Trợ lý đồng chí Lê Hồng Anh, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư dự và chủ trì hội thảo. Cùng dự có Ngài Matsumoto Takeshi, Cố vấn trưởng Dự án Jica. Tham dự hội thảo có các chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, học giả, luật sư và đại diện các cơ quan: Ủy ban Trung ương mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Vụ pháp chế Bộ Công an, Viện Khoa học xét xử Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát quân sự Trung ương, Viện kiểm sát quân sự Bộ đội biên phòng, Bộ Tư lệnh Cảnh sát biển, Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn, Tổng Cục Hải quan, Liên đoàn Luật sư Việt Nam; Viện kiểm sát nhân dân các tỉnh, thành phố: Bắc Ninh, Vĩnh Phúc, Hải Phòng và thành viên Tổ giúp việc Ban soạn thảo Bộ luật Tố tụng hình sự (TTHS).

Phát biểu khai mạc hội thảo, đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, Ủy viên Thường trực ban soạn thảo cám ơn sự có mặt tham gia góp ý kiến của các các nhà khoa học, các diễn giả, các chuyên gia, luật sư, các nhà hoạt động thực tiễn thảo luận về những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung Bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam. Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai nhấn mạnh, thực hiện chương trình xây dựng Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi) do Quốc hội giao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp các bộ, ngành hữu quan để xây dựng Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi). Đây là một trong những yêu cầu quan trọng của quá trình cải cách tư pháp nói chung và cải cách tư pháp hình sự nói riêng được đặt ra cần phải nghiên cứu tiếp thu những kinh nghiệm hợp lý trong pháp luật tố tụng hình sự của các nước, phù hợp với điều kiện cụ thể của Việt Nam. Đồng chí nêu rõ, trong quá trình sửa đổi BLTTHS năm 2003, nhiều kinh nghiệm của các nước đã được tiếp thu vào Bộ luật như: Bổ sung cơ chế đảm bảo ngày càng đầy đủ hơn các quyền con người, quyền và lợi ích hợp pháp của công dân; tăng cường cơ chế giám sát hoạt động tố tụng; bổ sung các quy định nhằm nâng cao hiệu quả của hoạt động hợp tác quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm. Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai đề nghị đại biểu dự hội thảo tham gia ý kiến tâm huyết, trách nhiệm cao góp phần cùng ngành Kiểm sát hoàn thành trọng trách mà Đảng, Nhà nước và Quốc hội giao cho.


Các đại biểu dự hội thảo sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự
Tại hội thảo, đồng chí Nguyễn Thị Thủy, Phó Viện trưởng Viện Khoa học kiểm sát Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình bày những nội dung đề xuất sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự gồm: Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm tiếp nhận tố giác tin báo về tội phạm kiến nghị khởi tố; thời hạn giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; trách nhiệm xác minh tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; trường hợp Viện kiểm sát trực tiếp xác minh tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; thời điểm Cơ quan điều tra thông báo việc tiếp nhận tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị cho Viện kiểm sát; các biện pháp tố tụng áp dụng trong giai đoạn tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm; trách nhiệm thống kê, tổng hợp tình hình tiếp nhận và giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố.
Đồng chí Nguyễn Tiến sơn, Viện trưởng Viện Khoa học kiểm sát Viện kiểm sát nhân dân tối cao trình bày những nội dung đề xuất sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự gồm: Bổ sung các quy định để Viện kiểm sát nắm đầy đủ, kịp thời mọi tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; quy định những trường hợp Viện kiểm sát phải trực tiếp xác minh tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; quy định thời hạn Cơ quan điều tra gửi kết quả giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố cho Viện kiểm sát và những chủ thể liên quan; bổ sung điều luật nhằm quy định rõ trách nhiệm của Viện kiểm sát trong kiểm sát việc tiếp nhận, giải quyết tố giác, tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; bổ sung những trường hợp Viện kiểm sát trực tiếp khởi tố vụ án; quy định những trường hợp Viện kiểm sát điều tra vụ án; quy định trách nhiệm chuyển vụ án điều tra theo thẩm quyền; bổ sung thẩm quyền yêu cầu Cơ quan điều tra cung cấp bổ sung, chứng cứ, tài liệu để thực hiện tốt trách nhiệm phê chuẩn
Tại hội thảo, các tham luận, ý kiến của chuyên gia, nhà khoa học, nhà nghiên cứu, học giả, luật sư và đại diện một số bộ, ban, ngành Trung ương đều tập trung phân tích làm rõ một số nguyên tắc tiến bộ được quy định trong Bộ luật tố tụng hình sự hiện nay gồm: Viện kiểm sát có trách nhiệm nắm đầy đủ, kịp thời mọi tố giác tin báo về tội phạm; kiểm sát chặt chẽ việc Cơ quan điều tra giải quyết tố giác tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố; xác minh tố giác tin báo về tội phạm và kiến nghị khởi tố trong những trường hợp thật cần thiết được luật quy định.
Phát biểu Kết luận hội thảo, đồng chí Hoàng Nghĩa Mai, Ủy viên Thường trực ban soạn thảo ghi nhận và đánh giá cao ý kiến đóng góp của các chuyên gia, các nhà khoa học Hội thảo những nội dung sửa đổi Bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam nhằm tháo gỡ những vướng mắc, bất cập qua thực tiễn 10 năm thi hành Bộ luật tố tụng hình sự năm 2003. Đồng chí lưu ý, một trong những hoạt động quan trọng cần quan tâm thực hiện là phải nghiên cứu, tham khảo, tiếp thu hợp lý kinh nghiệm tiến bộ trong tố tụng hình sự các nước, phù hợp với đặc điểm cụ thể mô hình tố tụng hình sự ở nước ta. Bảo đảm việc giải quyết mang tính kế thừa, tôn trọng, có tư tưởng tiến bộ. Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai đề nghị thành viên Ban soạn thảo tiếp tục tham gia xây dựng Bộ luật tố tụng hình sự bám sát Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị về Chiến lược cải cách tư pháp đến năm 2020, Văn kiện Đại hội XI của Đảng yêu cầu cao hơn với Viện kiểm sát trong giai đoạn điều tra và trong việc giải quyết định tạm giam “Tăng cường công tố trong hoạt động điều tra, thực hiện cơ chế công tố găn với điều tra… bảo đảm tốt các điều kiện để Viện kiểm sát thực hiện tốt hơn chức năng thực hành quyền công tố và kiểm sát các hoạt đông tư pháp”. Đồng chí Hoàng Nghĩa Mai tin tưởng trong thời gian tới, với tinh thần trách nhiệm cao tập trung trí tuệ của các nhà khoa học, học giả, chuyên gia và đội ngũ Kiểm sát viên, Điều tra viên, Thẩm phán, Luật sư trong việc xây dựng, hoàn thiện Dự án Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi), trên cơ sở tiếp tục kế thừa các quy định hiện hành, tiếp thu tinh thần của Hiến pháp năm 2013 vừa được công bố và yêu cầu hội nhập quốc tế. Bộ luật tố tụng hình sự (sửa đổi) nhằm đáp ứng ngày càng cao yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm, bảo vệ quyền con người, quyền công dân trong thời gian tới.